Kandidatura e z. Bylbyl Sokoli për deputet në radhët e Lëvizjes Vetëvendosje, partia e kryeministrit aktual të Republikës së Kosovës, ka ngjallur reagime në opinionin publik, veçanërisht pasi në vitin 2022, Këshilli i Etikës i Universitetit të Prishtinës e kishte dënuar atë për plagjiaturë.
Sipas raportit të publikuar nga media “Koha” në vitin 2022, Bylbyl Sokoli, bashkë me dekanin Musa Selimi dhe profesorët Ajvaz Berisha, Hazir Salihu dhe Afrim Koca të Fakultetit të Edukimit Fizik dhe Sportit, ishin shpallur fajtorë për cenim të të drejtave autoriale. Për rrjedhojë, Këshilli i Etikës i kishte dënuar ata me ndalimin e mentorimit të temave të diplomës për periudha prej dy deri në tri vjet.
Në arsyetimin e vendimit, Këshilli kishte vënë në pah se të denoncuarit ishin distancuar nga punimet shkencore ku ishte evidentuar plagjiatura dhe kishin shprehur keqardhje për situatën. Megjithatë, ky veprim nuk i kishte shpëtuar ndëshkimit të tyre.
Reagimet mbi kandidaturën
Lajmi për kandidimin e z. Sokoli për deputet në zgjedhjet e ardhshme ka hapur një debat mbi integritetin akademik dhe moral të kandidatëve politikë. Një pjesë e madhe e qytetarëve dhe analistëve politikë po e shohin këtë kandidaturë si një shembull negativ të tolerimit të praktikave të papranueshme akademike në skenën publike dhe politike.
“Çfarë mesazhi po i japim rinisë dhe akademikëve të ardhshëm në Kosovë, kur persona që janë dënuar për plagjiaturë promovohen për pozita të larta politike?”, shprehet një profesor universitar që deshi të mbetej anonim.
Ndërkohë, mbështetësit e Lëvizjes Vetëvendosje argumentojnë se secili njeri ka të drejtën për një shans të dytë dhe se kandidimi i z. Sokoli duhet të vlerësohet për platformën e tij politike dhe kontributin e mundshëm, e jo vetëm për të kaluarën.
Ndërlidhja me standardet akademike
Ky rast rindez debatin më të gjerë mbi sfidat me të cilat përballen universitetet dhe institucionet akademike në Kosovë, si dhe për lidhjet midis arsimit dhe politikës. Plagjiatura dhe mungesa e integritetit akademik jo vetëm që dëmtojnë reputacionin e institucioneve arsimore, por gjithashtu ndikon edhe në uljen e besimit të qytetarëve ndaj drejtuesve të tyre politikë.
A do të ndikojë kjo e kaluar e z. Sokoli në votën e qytetarëve? Kjo mbetet për të u parë, por ajo që është e sigurtë është se ky debat do të vazhdojë të pasqyrojë dilemën e përjetshme midis të drejtës për një shans të dytë dhe nevojës për standarde të larta etike në udhëheqje.