Janë shkruar shumë libra dhe disa filma të bëra në lidhje me beretat e gjelbra të Amerikës, Forcat Speciale, por është e pabesueshme sa tregime rreth këtyre luftëtarëve janë të panjohura nëse nuk janë humbur plotësisht në histori. Historia e Forcave Speciale amrikane është në shumë mënyra një histori e gjallë dhe mënyra e vetme për ta mësuar është biseda me njerëzit e përfshirë drejtpërsëdrejti. Kesaj radhe flet ish-ushtaraku amarikan Mark Giaconia i cili rrefen pas 20 vitesh pe rluften serbo-shqiptare ne Lujginene Presheves, njofton agjencia e lajmeve “Presheva jonë”
STOP UCPMB ketu keni hyre ne zonen e Kosovës Lindore
Kjo ndodhi në dimër dhe në pranverën e vitit 2001, muaj para ngjarjeve të 11 shtatorit, e cila sigurisht ndryshoi trajektoren e Forcave Operacionale Speciale të SHBA-së përgjithmonë. Kjo ishte një kohë në të cilën Beretat e Gjelbërta nuk ishin aq gjerësisht të njohura nga publiku dhe jo aq shpesh permes shtypit.
Anëtarët e Forcave Speciale të shpërndara në mbarë botën trajnojnë ushtritë e huaja, dhe nganjëherë në operacione më të qeta dhe të klasifikuara. Megjithatë, luftimi ishte shumë i rrallë për këto trupa. Teknikisht, ishte kohë paqeje. Por në vitet 1990, lufta kishte vizituar përsëri Evropën në Ballkan dhe forcat speciale u vendosën në Bosnje dhe Kosovë.
Mark Giaconia ishte një Rreshter i Armates të Forcave Speciale (18B) të caktuar për një ekip në Grupin e 10-të të Forcave Speciale që patrullonin një sektor të kufirit serb-kosovar. (“The enemy sniper had belonged to a militant group present in the demilitarized zone between Kosovo and Serbia which was called the Liberation Army of Presevo, Medveda, and Bujanovac (UCPMB), taking its name from several local villages.“)
Do thkesuar se eshte ushataraku amerikan i forcavbe te SHBA-ve Giasconia este autor i librit: Një brez i gjelbër: Bosnja, Kosova, Iraku dhe më tej: 15 vite të hjashtëzakonshme në jetë – 1996-2011 (“One Green Beret: Bosnia, Kosovo, Iraq, and beyond: 15 Extraordinary years in the life – 1996-2011”), shkruan agjencia e lajmeve “Presheva Jonë”
Një ditë, një ushtar rus erdhi në shtëpinë e tyre të ekipit duke kërkuar ndihmë pasi një trupat e tyre ishin qëlluar dhe vrarë nga një snajper shqiptar. Ishte vdekja e parë luftarake që Giaconia kishte parë me syte e tij ndonjëherë.
“Rusi i vdekur ishte qëlluar në fytyrën e sipërme dhe plaga e daljes ishte në anën e pasme të kokës; Unë mund të them, sepse pashë një copë kafkë të mbuluar me flokë që lëkundeshin nga lëkura nën kokën e tij, ” rrefen Giaconia.(“One day a Russian soldier came running into their team house asking for assistance after one their troops had been shot and killed by an Albanian sniper“)
Rusët ishin emocionalë për shkak të humbjes së shokut dhe shokut të tyre, ndonjëherë duke bërtitur njëri-tjetrin dhe disa qanin hapur, pasi shoku i tyre u hoq nga helikopteri. Sniperi armik i ishte përkushtuar një grupi militant të pranishëm në zonën e çmilitarizuar midis Kosovës dhe Serbisë, e cila u quajt Ushtria Çlirimtare e Preshevës, Medvedës dhe Bujanovcit (UCPMB), duke marrë emrin nga disa fshatra lokale.
Disa ditë pasi ushtari rus u vra nga snajperisti UCPMB, ushtarët e Gjelbërt Beret dhe Spetsnaz po kryenin një tjetër patrullë të përbashkët kufitare mbi atë që mund të përshkruhet si rrugë malore prapa vendit pranë DMZ. Rusët u ndeshën me një shqiptar 25 vjeçar në anën e rrugës i cili ishte pista dhe mbante një rrip të gjelbër ushtarak, i cili dukej veçanërisht i çuditshëm, pasi patrulla ishte me të vërtetë në mes të askundit në këtë pikë. Rusët e morën atë përsëri në bazën e tyre me ta.
“Brenda një ore, rusët dhe kapiteni im mësuan vendndodhjen e saktë të një kampi bazë të UCPMB që burri kishte raportuar se kishte nga 40 deri në 80 luftëtarë që vepronin nga aty” ka thenë në fund ushtaraku amesrika Giaçoni.
Dendur të pishave dhe erdhën nëpër një portë me një shenjë të vendosur afër tij, letra të kuqe me gjelbërim të lexonin “STOP, UCPMB!” Një anëtar i ri i UCPMB-së i veshur me një beretë të kuqe dhe që mbante një AK-47, qëndronte aty pranë. (“The patrol crested a hill on a narrow dirt pathway as they drove through the dense pine forest and came across a gate with a sign posted next to it, giant red letters reading “STOP, UCPMB!” A young UCPMB member wearing a red beret and carrying an AK-47 stood nearby..“)
Dy Beretat e Gjelbërt kapën rojet dhe ushtarët e Spetsnazit shpejt zbritën automjetin e tyre të blinduar dhe u zhvendosën në anën e majtë të rrugës dhe filluan sulmet e tyre duke zvarritur nëpër pyll.
Rusët kishin sulmuar kampin bazë, duke lëvizur nëpër tunele të vegjetacionit që ishin gdhendur me mjeshtëri nëpër pyll nga UCPMB për të shërbyer si maskim natyral. Pas bastisjes, amerikanët do të strehonin trupat ruse në bar në bodrumin e shtëpisë së tyre për pije dhe vetëm pak javë më vonë, UCPMB-ja i hodhi poshtë armët dhe u dorëzua.
KUSH ESHTE USHTARAKU AMERIKANMARK GIACONIA QE NDRROI CIGARE ME SHATRET E UCPMB-së
Mark Giaconia shërbeu 20 vjet në Forcat Speciale të Ushtrisë Amerikane dhe u tërhoq në vitin 2011. Ai u lind dhe u rrit në Konektikatin lindor. Ai mban një B.A. në anglisht Lit, dhe një M.S. në Inxhinierinë e Softuerit. Mark shërbeu në Bosnje, Kosovë, Luginen e Preshvës, Kirgistan dhe Irak dhe pas evolucionit intelektual të tij të pasluftës ai i kaloi 8 vitet e fundit në Ushtrinë si atë që mund të ishte shkencëtari i parë në botë i aktivizuar në detyrë Green Beret Computer. Gjate lufitmeve ne Luginene Presheves mes forcave serbe dhe shiptare ai kishte nderruar cigaret me ushare te UCPMB-së.
Mark mban dy çmime për çmenduri nga aksionet luftarake në Irak dhe Kosovë (Ylli i Bronzit me “V” dhe ARCOM me “V” respektivisht). Ai përfundoi me sukses disa nga stërvitjet më të forta ushtarake në botë, si: Kursin e Kualifikimeve të Forcave Speciale, Ranger School, Airborne dhe Jumpmaster School, shkollat e Alpinizmit, tre shkolla të ndryshme Sniper, ASOT dhe shumë të tjera. Mark është gjithashtu një kitarist i Flamenco-s, një piktor impressionist i naftës, punonjës druri, programues kompjuteri, shkencëtar i të dhënave dhe i pëlqen të studiojë filozofinë.
